Kolonoskopia nie kojarzy się pacjentom pozytywnie, głównie ze względu na konotację z bólem podczas badania. Ta metoda diagnostyczna jest jednak niezwykle cenna. Pozwala lekarzowi nie tylko obejrzeć w naturalnej formie zmiany chorobowe, ale także pobrać zmienione tkanki do badania mikroskopowego. By można było to zrobić, każdy pacjent musi się odpowiednio przygotować. Ból podczas badania jest w wielu przypadkach nieznaczny.
Dzięki kolonoskopii lekarz bada dokładnie dolny odcinek przewodu pokarmowego. Taką metodę diagnostyczną wykorzystuje się w przypadku:
- podejrzenia u pacjenta raka jelita grubego
- podejrzenia u pacjenta nieswoistego zapalenia jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniewskiego-Crohna)
- występującej u pacjenta długotrwałej biegunki
- badań profilaktycznych, u osób po 50. roku życia lub obciążonych genetycznie rakiem jelita grubego.
Co muszę zrobić przed badaniem?
Podstawą jest oczyszczenie jelita z mas kałowych. Dzięki temu lekarz będzie mógł zauważyć potencjalne zmiany chorobowe. Pacjent musi przygotować się do badania dużo wcześniej:
- na pięć dni przed badaniem musi przejść na dietę ubogoresztkową
Najlepiej sięgać po lekkostrawne produkty, a ograniczać te charakteryzujące się wysoką zawartością błonnika.
- zabronione są płyny w kolorze czerwonym
Mogą one fałszować obraz jelita podczas badania.
- dozwolone jest picie klarownych płynów: soków oraz herbat
- należy dostawić produkty pestkowe.
Sięgnij po leki
Jelito grube funkcjonuje głównie jako magazyn resztek pokarmowych. Dlatego przed kolonoskopią należy całkowicie je oczyścić z zalegających mas kałowych. W tym celu lekarz, który kieruje cię na badanie, przepisze również odpowiednie leki przeczyszczające. W ich składzie można znaleźć substancje osmotyczne czynne, które zatrzymują wodę oraz niewielką dawkę elektrolitów (sodu, potasu i chloru). Czasami lekarz decyduje się na leki posiadające dodatkową substancję, pobudzającą do większej aktywności błonę mięśniową jelita. Lek może być podawany w różnej formie:
- niektórzy pacjenci muszą wypić dużą ilość roztworu (ok. 4 litry)
- stosuje się także leki o małej objętości (300 ml), które należy popić sporą ilością wody.
Ważne są również godziny przyjęcia leków, o których poinformuje cię lekarz prowadzący.
Jak przebiega kolonoskopia?
- Na dwie godziny przed rozpoczęciem badania musisz przyjąć ostatnie płyny
- Niektóre placówki oferują swoim pacjentom znieczulenie
- Podczas badania będziesz zapewne poproszony o pozycję leżącą na boku
- Lekarz rozpoczyna badanie od posmarowania okolic odbytu specjalnym żelem znieczulającym
- Następnie wsuwa przez odbyt kolonoskop (giętki, cienki przyrząd w kształcie długiej rury), którym przesuwa po jelicie grubym
- Wziernik zakończony jest kamerą, dzięki czemu lekarz może zaobserwować zawartość całego jelita
- Badanie trwa maksymalnie kilkadziesiąt minut
- Poziom bólu uzależniony jest od pacjenta.
Warto na bieżąco informować lekarza prowadzącego badanie o odczuwanym bólu. Jeśli lekarz pobierze wycinek tkanki do analizy histopatologicznej, na wyniki będziesz musiał poczekać dłużej.
Warto dokładnie przygotować się do kolonoskopii. Badanie może uratować życie: im wcześniej wykryty rak jelita grubego, tym lepsze rokowania. O wszystkich wątpliwościach związanych z tą metodą diagnostyczną możesz porozmawiać ze swoim lekarzem prowadzącym.
C-ANPROM/PL/OG/0039; 01.2023