Proces intensywnego leczenia w chorobach onkologicznych często jest bardzo wyniszczający dla organizmu i prowadzi do zaburzeń funkcjonowania wielu procesów. Nieprawidłowe żywienie pogarsza dodatkowo stan zdrowia pacjenta, nasila dolegliwości bólowe, a do tego obniża kondycję psychiczną. Chorzy na nowotwór przewodu pokarmowego muszą zwracać szczególną uwagę na dietę. Odpowiednio zbilansowana jest w stanie poprawić codzienne funkcjonowanie pacjenta.
Zdrowe, prawidłowo skomponowane menu nie powinno być ani uciążliwe, ani tym bardziej przypominać głodówki pełnej wyrzeczeń. Należy jednak pamiętać o kilku najważniejszych zasadach:
- Dieta musi być dostosowana do indywidualnych potrzeb, masy i wysokości ciała, aktywności fizycznej, stanu zdrowia, przyjmowanego leczenia, a także poziomu regeneracji.
- Jadłospis powinien opierać się na regularnych posiłkach, bazujących na świeżych, nieprzetworzonych produktach.
- Bardzo ważne jest też spożywanie odpowiedniej ilości płynów, zwłaszcza wody – każdego dnia powinniśmy wypijać ok. 2 litry – ale tę ilość należy dostosowywać do bieżących potrzeb organizmu, a także poziomu aktywności fizycznej.
Odpowiednio dobrana dieta sprawia, że:
- mamy więcej energii
- nabieramy lepszej odporności
- mamy lepszą koncentrację
- nabieramy lepszej odporności
- zmniejsza się ryzyko występowania i nawrotów wielu chorób (np. chorób układu krążenia, nowotworów, czy też cukrzycy typu 2
- polepsza się wygląd naszej skóry i paznokci.
Zdrowy sposób żywienia u pacjentów z chorobami nowotworowymi pomaga w utrzymaniu odpowiedniej masy ciała oraz odżywienia organizmu, dodatkowo wspomaga redukcję skutków ubocznych terapii onkologicznej oraz stymuluje siły obronne organizmu.
Dieta przy problemach z żołądkiem
Szczególnego podejścia wymaga dieta w trakcie nowotworów przewodu pokarmowego. Mogą się wówczas pojawić problemy lub dyskomfort przy połykaniu, zgaga oraz refluks, ból i pieczenie żołądka, wzdęcia, biegunki lub zaparcia. Stosowana wtedy powinna być dieta lekkostrawna z ograniczeniem produktów, które mogą pobudzić wydzielanie soku żołądkowego.
Poniżej znajdziesz wskazówki polepszające codzienne funkcjonowanie:
- Jeżeli pacjent dobrze toleruje leczenie onkologiczne, a lekarz nie zaleca wykluczeń, to nie należy wykluczać niczego na własną rękę.
- Im więcej różnorodnych produktów znajdzie się w codziennej diecie, tym więcej witamin i minerałów dostarcza się do organizmu.
- Każdego dnia powinno się jeść 5 porcji warzyw i owoców, ale w takiej formie, w jakiej nie będą powodowały dolegliwości bólowych ze strony przewodu pokarmowego – najwięcej witamin mają surowe, ale jeżeli mamy problemy z przełykaniem, możemy je wypić w formie koktajlu.
- Lepiej wybierać tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych.
- Żywienie powinno traktować się jako integralną część leczenia – wszystkie posiłki powinny być urozmaicone oraz atrakcyjne zarówno wizualnie, jak i pod względem zapachu i smaku.
- Jeżeli pacjent nie ma apetytu albo ma nudności, należy spożywać mniejsze posiłki, ale częściej, najlepiej łagodne w smaku, ale takie, które mogą sprawić przyjemność.
- Jeżeli pojawiają się problemy z jedzeniem, warto wprowadzić do swojego jadłospisu doustne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego, które ze względu na odpowiednio skomponowany skład i niewielką objętość mogą zastąpić pełnowartościowy posiłek.
Zalecenia żywieniowe w wypadku problemów z żołądkiem:
- Lepiej spożywać częste posiłki – nawet od 4 do 6.
- Postaw na posiłki o niewielkiej objętości.
- Spożywaj ostatni posiłek na 3-4 godziny przed snem.
- Ograniczaj w diecie tłuszcze, zwłaszcza zwierzęce.
- Spożywaj warzywa poddane obróbce – pieczone, duszone, gotowane klasycznie lub na parze, zamiast surowych.
- Dbaj o umiarkowaną temperaturę posiłków.
- W okresie znacznego pogorszenia stanu wskazane są w diecie potrawy o konsystencji papkowatej, można spróbować wykorzystać produkty przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci.
- Napoje ogranicz do wody, melisy lub rumianku, ewentualnie bawarki (połączenie herbaty z mlekiem).
Produkty przeciwskazane:
- owoce cytrusowe, soki z owoców cytrusowych oraz pomidorów, warzywa cebulowe
- kawa naturalna, alkohol, napoje gazowane, napoje alkoholowe
- czekolada, wyroby czekoladowe, kakao, cukierki z miętą/alkoholem
- kostki bulionowe, przyprawy do zup, sosy z glutaminianem sodu, esencjonalne wywary z kości i mięsa oraz grzybów
- kwaśne potrawy i ostre przyprawy.
Produkty szczególnie wskazane:
- łagodne warzywa, po obróbce termicznej (cukinia, bakłażan, ziemniaki, bataty)
- koktajle warzywno-owocowe oraz wielowarzywne zupy krem
- chude ryby lub mięso.
Najważniejsze, by podchodzić do kwestii żywienia mądrze, ale bez poczucia presji. Jedzenie powinno być przede wszystkim przyjemnością i wsparciem organizmu w trakcie leczenia. Wszystkie modyfikacje powinno się wprowadzać stopniowo. Kolejność posiłków i ich skład można dostosować do potrzeb i samopoczucia pacjenta. Warto modyfikować potrawy zgodnie ze swoimi upodobaniami.
Ogromne znaczenie w regeneracji ma również ruch – nawet najmniejsza, ale regularnie wykonywana aktywność fizyczna, niesie ze sobą ogromne korzyści dla organizmu. Ruch wpływa również na wydzielanie endorfin – hormonu szczęścia, dzięki czemu możemy poczuć ulgę, a także w mniejszym stopniu odczuwać ból.
