Osoby cierpiące na choroby nowotworowe wielokrotnie muszą poradzić sobie ze stresującymi dla nich sytuacjami. Rozmowy z najbliższymi, opisywanie swojego bólu, wstydliwe skutki uboczne – w naszym społeczeństwie wiele aspektów związanych z nowotworem pozostaje w sferze tabu. W tym artykule znajdziesz problematyczne sytuacje, z którymi muszą mierzyć się chorzy.
Rozmowa z bliskimi
Pierwsze chwile po diagnozie przepełnione są lękiem, bezradnością oraz złością. Chory musi także podjąć pierwsze ważne decyzje: czy mówić o swojej chorobie bliskim? Jeśli tak, to w jaki sposób o niej powiedzieć? W wielu sytuacjach przygotowanie się do takiej rozmowy nie jest możliwe. Początkowe założenia mogą nie sprawdzić się w obliczu wielu skrajnych emocji. Najlepiej zadbać o dwa aspekty:
- warto przeprowadzić taką rozmowę w spokojnym, wyciszonym miejscu
- najlepiej postawić na szczerość: masz pełne prawo odczuwać strach.
Do ciebie także należy decyzja, ile o samej chorobie chcesz powiedzieć drugiej osobie. Jeśli jest to zbyt trudne, możesz także zdecydować się na poradę u psychoonkologa.
Relacja z lekarzem
Od momentu diagnozy rozpoczyna się wzajemna współpraca lekarza z pacjentem. Ważne, by od początku mówić lekarzowi o swoich objawach, wątpliwościach oraz chorobach współistniejących. Tylko wtedy lekarz prowadzący ma szansę zaproponować odpowiednie leczenie, którego efektem będzie powrót do zdrowia chorego. Jeśli przez dłuższy czas czujesz, że nie potrafisz skomunikować się ze swoim lekarzem, masz prawo do jego zmiany. Priorytetem jest twój komfort, a lekarz budzący zaufanie z pewnością się do tego przyczyni. Masz również prawo zgłaszać swoje objawy personelowi medycznemu.
Współpraca z fundacjami
Liczba organizacji i fundacji onkologicznych stale wzrasta, a pacjenci mogą liczyć na coraz większą pomoc z ich strony. Niestety nie wszystkie badania i terapie zostają pokryte z budżetu państwowego. Fundacje pomagają pacjentom zebrać środki na nowoczesne leczenie, które często odbywa się za granicą i jest niezwykle kosztowne. Jeśli chcesz rozpocząć współpracę z daną organizacją, na początek sprawdź jej profil. Większość informacji znajdziesz na stronach internetowych lub profilach w mediach społecznościowych. W niektórych przypadkach będziesz musiał wypełnić specjalne formularze, by zostać podopiecznym danej fundacji. Pamiętaj także, by na samym początku sprawdzić wiarygodność ośrodka, z którym podejmujesz współpracę. Na uwagę zasługują fundacje, które oferują pomoc psychoonkologów oraz psychoterapeutów. Powstaje ich coraz więcej, dzięki czemu chorzy mogą liczyć na profesjonalną pomoc także w zakresie zdrowia psychicznego.
Jak opisać natężenie bólu?
Pacjenci z chorobą nowotworową cierpią często na silne bóle. Na początku dużą trudność sprawia im dokładne opisywanie bólu. Lekarze decydują się na wprowadzenie odpowiedniej skali, dzięki której będą w stanie zrozumieć dolegliwości chorego. Przy chorobie nowotworowej może także dochodzić do bólu przebijającego: nagłego, nasilonego bólu, trwającego najczęściej ok. 30 minut i charakteryzującego się o wiele większym natężeniem niż pojawiający się ból podstawowy. Aktualnie istnieje wiele leków przeciwbólowych, które mogą zminimalizować objawy, nawet w przypadku silnego bólu. Pacjenci, zwłaszcza na początku leczenia, wierzą jeszcze w mit mówiący o tym, że jeśli chorują, to musi ich boleć. Współczesna medycyna wyróżnia się jednak szerokim wachlarzem leków minimalizujących ból. Warto z tego korzystać.
Czasami zdarzają się zaparcia
Jeśli pacjent korzysta z leków opioidowych, mogą wystąpić u niego poopioidowe zaburzenia jelitowe, na które składają się:
- wzdęcia
- dolegliwości bólowe w jamie brzusznej
- zaparcia
- refluks żołądkowo-przełykowy
- suchość w jamie ustnej.
O zaparciu możemy mówić wtedy, gdy do wypróżnienia dochodzi rzadziej niż dwa razy w tygodniu. Zaparcia ciężkie to takie, gdy wypróżnienie odbywa się rzadziej niż trzy razy w miesiącu. Pacjenci niejednokrotnie wstydzą się mówić o swoich objawach lekarzowi. Zaparcia opioidowe zdarzają się bardzo często, dlatego nie musisz mieć obaw przed zgłoszeniem tego swojemu lekarzowi prowadzącemu. By pomóc sobie z nieprzyjemnymi dolegliwościami, warto zwrócić uwagę na swoją dietę. Rozważ rezygnację z:
- białego pieczywa
- gotowych, mrożonych posiłków
- suplementów białkowych
- masła i serów
- mocnej czarnej herbaty
- słodyczy
- mięsa wędzonego i marynowanego.
Dla własnego komfortu lepiej wprowadzić zasady zdrowego odżywiania i dietę bogatoresztkową, bazującą na dużej zawartości błonnika. Korzystnie dla pracy jelit zadziałają:
- jogurty
- kompoty z suszonych śliwek
- buraki
- surówki
- siemię lniane
- soki owocowe (najlepiej przygotowywać je samemu).
Choroba nowotworowa całkowicie zmienia życie pacjenta. Dlatego warto ułatwiać sobie codzienne funkcjonowanie i mówić o wszystkich dolegliwościach oraz wątpliwościach lekarzowi prowadzącemu. Dzięki temu zyskasz większy spokój ducha oraz więcej siły każdego dnia.
C-ANPROM/PL/OG/0036; 01.2023